Op veel websites staat hoe je moet zagen om een boom gericht te vellen of te rooien. Kappen is eigenlijk nog een woord toen vellen nog met de bijl ging. Bijna nergens staat welk achterliggend principe gebruikt wordt. Dat is verassend simpel.
De technieken en het principe
Bij elke velling gebruiken we het principe dat een platte plank maar in 1 richting kan breken.
plank als breuklijst
De plank wil maar in 1 richting bewegen en breken: in de richting van de groene pijlen.
Dwars, rode pijlen: krijg je geen beweging in.
Als we de plank buigen, zo ver tot hij breekt, dan blijft de plank nog zo sterk dat hij zelfs dan nog maar in 1 richting wil bewegen. Zelfs tot ver na de breuk blijft de plank zich tegen verzetten tegen dwarse bewegingen: het is een scharnier. En een scharnier kan maar in 1 richting bewegen.
Dit principe gebruiken we in de boom ook. We zagen de boom zodanig in dat we een vertikale plank overhouden, die de functie van een scharnier krijgt. In jargon: een breuklijst.
De breuklijst
Omdat in een boom meer effecten meespelen, laat ik een versimpelde animatie zien van een velling van een... balkje. Bomen zijn niet vierkant als een balk, maar we zagen de boom wel zodanig in zodat het effect hetzelfde is.
1
6
9
15
17
Na het vallen ziet de breuklijst er aan de onderkant (stobbe) zo uit:
In bovenstaande animatie buigt het scharnier tot de valkerf (de driehoekige uitsparing) dichtslaat zoals op de foto hieronder:
obj_2308.jpg
Door de hoge valsnelheid van de boom breekt nu de breuklijst (het scharnier):
obj_2317.jpg
Hierdoor komt de boom vanzelf los van de stamvoet: de boom is geveld.
In het groot
In het groot is het principe precies hetzelfde: we zagen de boom zodanig dat er een breuklijst (=scharnier) ontstaat.
2 films op Youtube waarin breuklijsten de hoofdrol spelen:
Door heel nauwkeurig te zagen (millimeterwerk) kan een boom precies in de goede richting geveld worden.
obj_7113.jpg
obj_7115.jpg
In onderstaande foto's hebben we een stuk hout weggezaagd tussen de 2 helften van de breuklijst: een hartsteek:
- om de boom makelijker te laten vallen
- om de velsnede makkelijker te kunnen plaatsen
obj_2841.jpg
obj_2857.jpg
Husqvarna heeft prachtige site met veel technieken: bomen vellen. Het is in (goed vertaald) nederlands!
