Roeken verjagen: de pogingen, de politiek en foto's

Een aantal weken geleden hingen er vreemde dingen in de bomen in Meppel. Door de grote hoogte leek het wel of een kind een ballon losgelaten heeft. Met de telelens kon ik achteraf goed zien wat het was.

vogelverschrikker in een boom om roeken te verjagen

Roeken verjagen is een heel zwaar middel, een politieke keuze. Gegarandeerd dat het verjagen veel tegenstand zal opleveren. Ook moet iemand de nesten verwijderen van een beschermde diersoort. En nesten verwijderen van een beschermde diersoort is niet leuk werk voor degene die het werk uit moet voeren.

Verjaging/vogelverschrikkers verwoest door storm

Maar omdat het zo hard waaide zijn ze na 2 weken in de storm van 22 februari 2017 allemaal geheel of bijna geheel verwoest.

lamellen van vogelverschrikker verdwenen door storm

vogelverschrikker draait niet meer in de wind

Alleen de door de gemeente Meppel zelf gemaakte frames zijn nog heel. De bollen zelf zijn door de harde wind letterlijk aan repen gescheurd.

volledig verwoeste vogelverschrikker

Van bovenstaande bol is niets meer over. Ook de windrichting werkte niet mee, precies parallel aan de flats, een tochtgat.

Voorzienbaar?

Nu ik dit tik en nogmaals zoek naar informatie over de fabrikant (portek.co.uk) vind ik ook een verkoper in Nederland. Eerst wat de fabrikant schrijft: "Weather resistant" en dan de verkoper in Nederland: "De modellen zijn weerbestendig, getest tot windkracht 8." En windkracht 8 is in Nederland nou niet bepaald zeldzaam. Dus dit had de fabrikant moeten laten weten. Bedenk dat ons boomverzorgertjes pas over overmacht mogen beginnen vanaf windkracht 11. Bas M. Visser in het boek 'Bomen en Wet' p. 58: "Pas vanaf windkracht 11 maakt een boomeigenaar enige kans op het slagen van dit beroep op overmacht".

Schade door de storm is voordeel voor roeken

De storm heeft de roeken dubbel geholpen. Ten eerste omdat de vogelverschrikkers kapot gegaan zijn. Ten tweede omdat grote hoeveelheden takken en twijgen afbraken en nu beschikbaar zijn als nieuw bouwmateriaal voor de nesten.

De bewoners in de flats

De keuze van de gemeente is goed te volgen. De bewoners in de flats hebben zoveel lawaaioverlast dat er gezondheidsklachten ontstaan. De gallerijen van de flats en de harde oppervlakten van de bouwmaterialen weerkaatsen geluid. Het is niet te doen. In de flats zijn de woningen even hoog als de nesten, zonder bijvoorbeeld een geluidsabsorberende grasmat van het groenvak waar de boom met de nesten in staat. In de flat zijn de roeken beter te horen dan op de grond.

overzicht bomen, roeken en flats

Maar of het verjagen ook lukt is een ander punt

Jaren geleden (2005) heeft een gedragsbioloog [in Meppel] een poging gewaagd ze te verhuizen (niet te verjagen). Is mislukt weten we nu. Dit had toen de landelijke pers gehaald, NRC: "Al jaren terroriseren ze begraafplaatsen, pleinen en terrassen. Rouwprocessies op de begraafplaats van Hoogeveen hadden er in het voorjaar last van, toeristen in Dwingeloo, bejaarden in Meppel: krijsende en schijtende roeken, die zich zelfs niet met vuurpijlen lieten verjagen uit de Drentse boomtoppen."

Nu probeert Meppel het opnieuw met enkel verjagingsbollen en door het verwijderen van nesten. Er wordt geen gunstiger omgeving wordt geboden.

In Wolvega (gemeente Weststellingwerf) is het wel gelukt door dagelijks nesten te verwijderen, en door knalpistolen te gebruiken. Daar gaven roeken op een begraafplaats teveel overlast, met name tijdens dodenherdenking. Zie de tegenstelling: nesten (leven) weghalen om doden te herdenken. Ook elke dag nesten verwijderen is niet zonder nadelen, elke dag in de hoogwerker is kostbaar maar je zal als boom maar elke dag de hoge wieldruk op je wortelpakket moeten verdragen.

In Leeuwarden heeft de brandweer met hogedrukspuiten de nesten eruit proberen te spuiten. (werkt ook niet)

De wet: het is een beschermde diersoort en knalpistool is een verboden wapen

De roeken mogen niet zomaar verjaagd worden, een 'Ontheffing artikel 75 Flora- en faunawet' is nodig. Voor een knalpistool en de bijbehorende munitie is ook een ontheffing of verlof nodig. Aan te vragen bij bijzondere wetten, onderdeel van de politie.

Nestenbouw, foto's maken

Ik had de mogelijkheid om met mijn super-telelens (100-400L IS met 1.4 converter op APS-C camera) op de hoogste verdieping van een van de flats roeken te fotograferen. De gemeente had 3 dagen geleden de nesten nog verwijderd. Trekken de roeken zich niets van aan. Binnen 2 dagen is een nieuw nest gebouwd.

Bewoners met heel verschillende mening

Tijdens het fotograferen heb ik gesproken met bewoners van de flat. Ook onder de bewoners zijn de meningen zeer breed: "schiet ze er maar eruit!" en "Ik zal jouw huis eens vernielen!"

Overlast

Behalve het getetter van de vogels produceren ze ook grote hoeveelheden mest. Onder de populieren loopt een fietspad. Altijd spannend om eronderdoor te fietsen. Erlangs fietsen is niet mogelijk, de bewoners van de flats hebben zoveel honden dat elk groenvak en de stoep veranderd is in een mijnenveld van uitwerpselen van honden. Maar daar doet de gemeente dan weer niets aan. Dat is politiek dan weer te gevoelig. Wel jammer dat kinderen niet meer schoon thuis kunnen komen.

Ondertussen, het bouwen van de nesten

Meneer en mevrouw Corvus frugilegus bouwen hun nest samen, 1 team, 4 vleugels, 4 klauwen en 2 heel handige snavels hebben een enorme bouwcapaciteit. En dat is 1 paar, doe daar eens enkele tientallen van en je hebt 10 dikke populieren binnen 4 dagen volhangen met nesten. Ze zijn heel handig, ze wachten op hun partner (bouwmateriaal uit snavel) of geven de tak door. Ondertussen houden ze elkaar en de omgeving in de gaten.

Hoe buitengewoon slim ze zijn blijkt uit een citaat: "Here we show that rooks, a member of the corvid family that do not appear to use tools in the wild are capable of insightful problem solving related to sophisticated tool use, including spontaneously modifying and using a variety of tools, shaping hooks out of wire, and using a series of tools in a sequence to gain a reward.". Volledige tekst: http://www.pnas.org/content/106/25/10370.full.