Tools of the trade: de BigShot en de wet

Op deze pagina uitleg over de wetgeving rondom de BigShot voor Geocachers, brandweer en uiteraard boomverzorgers.

Op de pagina 'de BigShot' uitleg over het gebruik en de toepassingen zoals:
- lijnen inschieten
- gevaarlijke bomen uitlieren
- fruit plukken (!)
- zagen
- snoeien
 

Een BigShot (merk Sherrilltree) is geen katapult maar een kruisboog

Dit onderscheid is heel belangrijk: in Nederland is een katapult een verboden wapen, een kruisboog niet. De BigShot is dus niet een verboden wapen.

Helaas definieert de wet wapens en munitie de katapult en de kruisboog niet. Recente rechtspraak ook niet. (juris.nl/katapult)

Recente uitspraken laten wel zien dat voerkatapulten verboden zijn, ook door deze nota (1). Dit zijn zonder uitzondering Y-vormige constructies met een elastiek.
(1) https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-24107-5.html

Een kruisboog is door de betekenis van het woord wel beter te beschrijven: gevormd door het plaatsen van een boog dwars over een zuil.

En dat is precies wat een BigShot een kruisboog maakt. Hier is immers ook een boog op een zuil geplaatst, in het geval van de BigShot bestaat de zuil uit 2 glasvezel buizen (onderdelen van een snoeistok).

Dat de energieopslag in rubber elastieken plaatsvindt doet niet af aan deze indeling. De werking en bouw versterken echter wel de redenatie dat een BigShot een kruisboog is.
 

Tabel: is een BigShot(BS) een katapult of een kruisboog?

                           BS is een katapult   BS is een kruisboog

energieopslag                      mogelijk             mogelijk
opspan                             nee                  ja
trekker                            nee                  ja
mechanisch op spanning houden      nee                  ja
schietrichting                     nee                  ja
bouwvorm                           nee                  ja

Door op de standaard BigShot een trekker en opspanmechaniek te plaatsen wordt dit juist een vrijgesteld wapen. (zie http://www.boom7.nl/boomverzorging/materiaal-bigshot.html)

Uitleg bovenstaande tabel

energieopslag
De methode van energieopslag is geen juiste aanwijzing om onderscheid te maken tussen een katapult en een kruisboog om de volgende redenen. Als eerste is een katapult een groepsaanduiding, waaronder ook kruisbogen, lepelblijdes, ballista's, gashtaphetes en trebuchet's vallen. Deze wapens gebruiken verschillende methoden van energieopslag, zoals een boogstaaf, torsieveer of zwaartekracht. Indelen op methode van energieopslag is daarom niet zinvol. Dus dat een BigShot een elastiek gebruikt voor energieopslag is niet onderscheidend genoeg om hem in te delen als katapult. Bovendien was vroeger geen elastisch materiaal als rubber beschikbaar. Internationaal gezien is een andere woordkeuze ook beter, zoek eens op 'rubber band crossbow'.

opspan mogelijkheid
Het is niet mogelijk een katapult in een Y-vorm op te spannen met een mechanisch hulpmiddel. Dat is juist wel mogelijk met de kruisboog. De BigShot is juist eenvoudig op te spannen met een mechanisch hulpmiddel.

trekker mogelijkheid
Het is niet mogelijk een Y-vormige katapult te voorzien van een trekkermechanisme. Dit juist het bestaansrecht van een kruisboog.

op spanning houden
Een katapult is net als een boog enkel op spanning te houden door spierkracht. Een kruisboog is door zijn constructie juist gemaakt om met een trekkermechanisme op spanning te blijven zonder spierkracht.

opspan- en schiet-richting
Een duidelijk uiterlijk kenmerk is de opspan en schietrichting. Bij een Y-vormige katapult zijn deze haaks op de constructie van de Y. Bij een kruisboog zijn deze in de lengterichting van de zuil.

bouwvorm
De Y-vormige katapult heeft een Y-vorm, de kruisboog heeft door de haakse plaatsing van de boogstaaf een vorm van een kruis, net als de Bigshot.
 

Gevolgen

Een BigShot is niet een verboden wapen, dat is een hele stap, echter ermee schieten in het openbaar is nog steeds verboden want in het openbaar schieten met een kruisboog is verboden.

handel
kruisboog is vrij te verhandelen (geen verkoop aan personen onder de 18 jaar)

verlof
voor het voorhanden hebben: geen verlof nodig

gebruik
gebruik in openbare ruimte: verboden, hier is dus een verlof nodig

huidige verloven
de huidige verloven hoeven niet aangepast te worden, er staat immers niet op om wat voor wapen het gaat, wel dat het als lijnwerptoestel gebruikt kan worden.
 

Let op: een kruisboog kent wel wettelijke beperkingen

Een kruisboog is geen verboden wapen, er zijn wel beperkingen, zoals bijvoorbeeld een lang mes dat ook heeft.

Een BigShot zonder opspan- en trekker-mechaniek is slechts een onderdeel van een kruisboog. Aan enkel het bovenste deel is al zichtbaar wat de opspanrichting is en dat het dus geen katapult is.
 

Wet Wapens en Munitie

Leeswaarschuwing: taai hoofdstuk.

Volgens de wet Wapens en Munitie § 1. Algemene bepalingen, Artikel 2.1 zijn katapulten wapens categorie I.

Verderop, § 3. Bepalingen voor wapens van categorie I, Artikel 13 staat:
1. Het is verboden een wapen van categorie I te vervaardigen, te transformeren, voor derden te herstellen, over te dragen, voorhanden te hebben, te dragen, te vervoeren, te doen binnenkomen of te doen uitgaan.

Jij met een BigShot: boete van 170 euro en mogelijk een strafblad! Dat kan grote gevolgen hebben als je voor wat voor reden dan ook een Verklaring Ontrend Gedrag (VOG) nodig hebt. Ook kom je landen waar je een visum voor nodig hebt niet meer in. Vergeet USA.

Jij bent verantwoordelijk voor het voldoen aan de wet. Als een verkoper je vertelt dat een katapult legaal is kan je daar geen rechten aan ontlenen.

Behalve de WWM (Wet Wapens en Munitie) is ook de Circulaire Wapens en Munitie 2014 (CWM 2014) relevant. Wikipedia over circulaire:
Vooral binnen de overheid wordt veel gebruikgemaakt van circulaires. Vaak gaat het daarbij om de invulling van wetgeving en/of de praktische toepassing ervan.
 

Politie en aanvraag verlof

Gelukkig heeft niet iedereen in Nederland z'n verstand verloren. De politie heeft een oplossing voor ons boomverzorgerts: een Verlof Wet Wapens en Munitie.

Ik woon in Drenthe, daarom moet ik een verlofaanvraag indienen bij Bijzondere Wetten in Assen. Daar zit een team specialisten die sneller en vriendelijker werken dan de meeste commerciele bedrijven. Zij zijn verantwoordelijk voor verloven voor de meest uiteenlopende zaken: alarmpistolen, het als burger trainen van politiehonden, seinpistolen, het starten van wedstrijden, vuurwapens voor de jacht, de schietsport, maar ook vuurwapens voor films. (Penoza! Er komt een 4e seizoen!)

Voor de aanvraag moet je onder andere opsturen:
- pasfoto's
- kopie legitimatie
- serienummer BigShot

Dan heb je binnen een paar dagen een verlof. Kost je 10 euro. Moet elk jaar verlengd worden. Oh ja, katapult hoeft niet zoals vuurwapens in een kluis en je krijgt ook geen jaarlijkse controle zoals jagers en sportschutters die wel hebben.

Maar goed, dan heb je ook rechtszekerheid. Zoals de wapenhandelaar(!)/ leverancier bij verkoop waarschuwde voor het gebruik van een katapult zonder verlof: "Jij zal maar net degene zijn die gepakt wordt door een agent die geen of slechte seks heeft gehad."

Omdat boomverzorgers een duidelijk redelijk belang hebben voor het voor handen hebben van een katapult krijgen ze een verlof.

Voor geocachers geldt dit misschien niet. Ik heb geen idee of de politie dat ook een redelijk belang vindt. Update...
 

Update 26 november 2014: verlof & geocaching

Er zij geocachers waarvan hun verlof ingetrokken is! Er zijn geocachers met verlof waarbij de politie voor wapencontrole thuis is geweest "Hebt u wel een wapenkluis?".

Niet best allemaal. Duidelijk is dat de politie ook zoekende is, geen idee wat een BigShot is.

Veel verwarring komt door zowel wijzigingen in de wet zelf (anders omschreven) en vooral de circulaire wet wapens en munitie waar in de laatste versie ook katapulten & lijnwerptoestellen beschreven staan. Deze circulaire is zo veranderlijk als het humeur van de minister.

Als eerste bevestigd de circulaire dat voor een lijnwerptoestel een verlof nodig is:
Voor het voorhanden hebben van alle dummy-launchers en lijnwerptoestellen is derhalve een verlof vereist als bedoeld in artikel 28, eerste lid, van de WWM.

ff terug naar de WWM...
Artikel 4
1. Onze Minister kan van bij of krachtens deze wet vastgestelde voorschriften of verboden vrijstelling of, op daartoe strekkend verzoek, ontheffing verlenen voor daarbij te omschrijven wapens of munitie, behorend tot een van de volgende groepen:
...
e. toestellen en voorwerpen voor beroeps-, hulpverlenings-, trainings- en sportdoeleinden;
...
Voor geocachers is vooral de laatste interessant: sportdoeleinden. Let wel er staat de minister kan.

Maar helaas gooit de circulaire (lees: het humeur van de minister) roet in het eten:
in 5.4. Dummy launchers en lijnwerptoestellen:

Lijnwerptoestellen
Het redelijk belang voor de verlening van een (draag)verlof voor een lijnwerptoestel kan blijken uit het feit dat de aanvrager zich beroepsmatig of op anderszins professionele wijze (zoals bijvoorbeeld brandweerkorpsen en reddingsdiensten) bezig houdt met werkzaamheden waarbij het voorhanden hebben van een lijnwerptoestel nodig is voor het uitoefenen van de werkzaamheden.

Hier wordt geen uitzondering (meer) gemaakt voor sportdoeleinden.

Dus geen legale BigsShots voor cachers, wel voor boomverzorgers.
 

Mogelijkheden

De BigShot is met alle opzetstukken een onmisbaar gereedschap geworden, de mogelijkheden op een rij:

- werplijn installeren om klimlijn te installeren
- snoei
- treklijn installeren voor het kappen van bomen om bijvoorbeeld achteroverhangende bomen te vellen.


Geert Starre